(november 2018)

Een maand geleden mocht ik voorgaan in de afscheidsdienst van een tante. Bijzonder om te midden van familie haar leven te gedenken. Van jongs af aan kende ik haar goed, omdat zij vroeger woonde in het dorp Langweer waar ik ben opgegroeid. Bij zo’n afscheid sta je stil bij het leven en wat daarin allemaal kan gebeuren. Hoeveel invloed heb je daar zelf eigenlijk op? Of gaat het erom hoe je omgaat met wat je overkomt? En welke rol speelt het geloof daarin?
Op woensdag 31 oktober was het Hervormingsdag, het begin van de protestantse kerken. Op die dag hield de bekende schrijver en gedragswetenschapper Ben Tiggelaar de protestantse lezing. Hij stond daarin stil bij de vraag die 400 jaar geleden, tijdens de synode van Dordrecht, maandenlang het gesprek van de dag was: Bepaalt God hoe het leven van mensen verloopt óf heeft de mens daar zelf invloed op? Tegenwoordig kunnen nog maar weinig mensen zich iets bij deze vraag voorstellen. Ons land is bij uitstek een land waar het geloof in God plaats heeft gemaakt voor een geloof in maakbaarheid en zelfbeschikking. De overtuiging dat je zélf iets van je leven kunt en moet maken. Volgens Ben Tiggelaar is het goed om in de huidige prestatiemaatschappij opnieuw na te denken over deze historische vraag: “Kun je zélf iets van je leven maken? Of is levenskunst omgaan met wat er aan onverwachte dingen op je pad komt?”
Zelf denk ik niet dat God bepaalt wat er in ons leven gebeurt. Ik kan niet geloven dat God zorgt voor tegenslag, ziekte en verdriet in ons leven. Maar tegelijk hebben we niet alles zelf in de hand en gaat het erom hoe we reageren op wat ons overkomt.
Daarbij kan God volgens mij wél van betekenis zijn, niet als een bepalende macht, maar als een inspiratiebron en kracht die ons kan helpen om op een goede manier om te gaan met wat we meemaken.
Mijn tante is voor mij een voorbeeld: Ondanks de tegenslag die ze heeft ervaren, stond ze tot op het laatst met vrolijkheid, geloof en humor in het leven.